ما انسان ها نزديك به يك سوم زندگي مان را در خواب سپري مي كنيم. اما همين خواب شايد از دور چيزي جز يك كار عادي و روزمره به نظر نرسد، اما اگر وقت بگذاريم و خوب به آن فكر كنيم متوجه مي شويم كه دقيقاً برعكس است. در واقع پشت همين امر به ظاهر ساده، دنيايي مملوء از رمز و راز و ريزه كاري وجود دارد كه در نگاه اول به چشم نمي آيند.
در ادامه به چند حقيقت جالب درباره ي خواب و رويا و اتفاقات شگفت انگيزي كه در حين آن مي افتد خواهيم پرداخت
گرچه از فردي به فردي ديگر متفاوت است، اما بعضي افراد هستند كه فقط خواب سياه و سفيد مي بينند. اما چرا؟ اين مسأله به آن بستگي دارد كه از چه نسلي باشيد. افراد مسني كه دوران تلويزيون هاي سياه و سفيد را ديده اند، بيشتر از جوان ترها خواب هاي خاكستري مي بينند. اين مسأله اين سؤال را به ذهن مي آورد كه پس كودكان امروزي چگونه خواب مي بينند؟ با وضوح بالا؟
۲- حواس پنجگانه
افراد نابينا هم خواب مي بينند اما نه آنطور كه فكر مي كنيد. آن ها با استفاده از حواسي كه از آن ها برخوردارند، يعني شنوايي، بويايي، لامسه و چشايي، چنين امكاني را دارند. درك اين مسأله براي افراد بينا بسيار دشوار است اما واقعاً همينگونه است، در واقع چيزهايي كه داريد جايگزين آن هايي مي شوند كه نداريد. اين مسأله در مورد كساني صدق مي كند كه از بدو تولد نابينا بوده اند. كساني كه بعدها، در مقطعي از زندگي بينايي خود را از دست مي دهند مانند افراد بينا خواب مي بينند.
۳- غريزه ي حيواني
از قرار معلوم ما از اين جهت تفاوت چنداني با حيوانات نداريم، چون آن ها هم مانند ما مي توانند خواب ببينند. دست كم اين چيزي كه نظريه اش مطرح شده. در واقع دانشمندان نمي توانند ادعا كنند كه اين نظريه ۱۰۰ درصد درست است اما فازهاي خواب برخي گونه هاي حيواني مانند انسان ها است. بر همين اساس مي توان گفت كه شايد گربه يا سگ شما هم وقت خواب لحظات سرگرم كننده اي را سپري مي كند.
۴- باتري خلاقيت
مغز ما در زمان خواب هم به شدت فعال است. در واقع منبع الهام برخي چهره هاي برجسته ي تاريخ خواب هايشان بوده؛ مثلاً پل مك كارتني، عضو سابق گروه موسيقي بيتلز، قطعه ي Yesterday (يكي از پرطرفدارترين آهنگ هاي اين گروه) را در خواب ساخته بود. پس حواس جمع باشيد و به خاطر داشته باشيد كه ممكن است همين امشب يك ايده ي پول ساز در خواب به سراغ تان آيد!
۵- چهره هاي آشنا
چهره ي كساني كه در خواب ديده ايد را به خاطر داريد؟ شايد هرگز متوجه نشده باشيد اما نكته ي بسيار جالبي است. اين مسأله نه اتفاقي است، نه جادويي در كار است: شما هميشه چهره ها و كساني را در خواب مي بينيد كه آن ها را قبلاً ديده ايد (گرچه ممكن است خود ندانيد كه چهره ي آن ها در خاطرتان باقي مانده). تحقيقات نشان داده همان بخش هايي از مغز در هنگام خواب عميق بالاترين فعاليت را دارند كه وظيفه ي تشخيص چهره را برعهده دارند.
۶- يادآوري
اينكه شما خواب تان را به خاطر نمي آوريد به آن معني نيست كه شما اصلاً خوابي نديده ايد. احتمالاً خواب تان را فراموش كرده ايد، اما جاي نگراني نيست. هر فرد عادي هر شب چندين و چند خواب مي بيند، اما بيشتر افراد (۹۵ درصد افراد) نمي توانند خواب هاي خود را به خاطر آورند. پس قدر خواب هايي كه يادتان مانده را بدانيد چون خدا مي داند به ازاي هر كدام آن ها چند خواب را فراموش كرده ايد!
۷- تفاوت هاي جنسيتي
زنان و مردان در خصوص خواب و محتواي روياهاي شبانه هم با يكديگر متفاوتند. مثلاً مردان معمولاً بيشتر خواب هايي با تم پرخاشگرانه يا خشونت آميز دارند. از طرفي ديگر، زنان بيشتر ترس از طرد شدن و ديگر ترس هاي عميق را در خواب هايشان تجربه مي كنند.
۸- بخوريد و بياشاميد و بخوابيد
خيالاتي نشده ايد؛ بعضي مواد غذايي واقعاً خواب آور هستند. مواد لبني، گيلاس، موز و تخم كدو از جمله ي اين مواد غذايي هستند. اگر بي خواب شديد، اين مواد غذايي گزينه ي مناسبي براي يك ميان وعده ي نيمه شبانه هستند.
۹- بيرون آمدن از رختخواب
دل كندن از رختخواب كار ساده اي نيست، چه به خاطر حس خوبي باشد كه دراز كشيدن در يك رختخواب گرم و نرم دارد و چه به خاطر اوقات خوشي كه شب قبل داشتيد، اما ممكن است كار به جايي برسد كه كارشناسان به آن «دايسانيا» (Dysania) مي گويند. دايسانيا زماني رخ مي دهد كه بيرون آمدن از رختخواب بيشتر از نيم ساعت طول بكشد. اين يك بيماري نيست اما آن را نشانه ي يك مشكل جدي مثل افسردگي يا اضطراب مي دانند كه مورد غفلت قرار گرفته.
۱۰- كابوس ها
گرچه صحبت از كابوس اغلب حس ترس و دلهره را يادآوري مي كند، اما تا حدود ۵۰ درصد احساساتي كه در كابوس هاي خود تجربه مي كنيم مختلف هستند و آن چيزي كه «ترس» تلقي مي شوند نيستند. در بيشتر كابوس هاي ما نه خبري از هيولا است، نه تاريكي، نه دلقك هاي ترسناك و نه هيچ يك از عناصر فيلم هاي ترسناك. در عوض، نصف بيشتر خواب هاي آزاردهنده ي ما حاوي حس هاي ابتدايي اي مثل سردرگمي، ناراحتي و حس گناه هستند. اگر اغلب چنين كابوس هايي مي بينيد، ممكن است نشان دهنده ي آن باشد كه شما مشكلي داريد كه آزارتان مي دهد و بايد راه حلي برايش پيدا كنيد.
۱۱- فقط ۵ دقيقه بيشتر
همه ي ما اين وضعيت را تجربه كرده ايم، چه به خاطر كاري بوده باشد كه هنوز تمامش نكرده بوديم، چه به خاطر آنكه مجبور بوديم تا دير وقت در محل كارمان بمانيم، و چه به خاطر آنكه مي خواستيم پايان فيلم جذابي را از دست ندهيم. در حقيقت، انسان تنها پستانداري است كه دست به اين كار مي زند و استراحت و خواب خود را به عمد به تعويق مي اندازد. گرچه اصلاً توصيه نمي شود اما همه ي ما مي دانيم كه بعضي وظايف (يا فيلم ها) را نمي توان بعداً انجام داد.
۱۲- هفت، عدد شانس
به گفته ي كارشناسان و متخصصان، هر فرد عادي مي تواند در عرض ۷ دقيقه به خواب رود. گاهي بيشتر طول مي كشد و گاهي هم كمتر. عادت ها و ميزان فعاليت بدني را هم بايد در نظر گرفت. با اين حال، از قرار معلوم بيشتر افراد در همين حدود به خواب مي روند.